BBC Türkçe kaynaklı habere göre, sekiz ülkede yapılan ve American Journal of Preventive Medicine dergisinde yayımlanan araştırma, aşırı işlenmiş gıda tüketimi ile erken ölüm arasında potansiyel bir ilişki olabileceğine işaret ediyor. Her ne kadar net bir neden-sonuç ilişkisi kurulmamış olsa da, uzmanlar yüksek oranda işlenmiş ürünlerin sağlığı olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Hangi Gıdalar Risk Grubunda?
Araştırmada bahsedilen “aşırı işlenmiş gıdalar”, ev yemeklerinde bulunmayan katkı maddeleri içeren ve daha çekici tat, renk ve dokuya sahip olması için çeşitli kimyasal işlemlerden geçirilen ürünleri kapsıyor. Bu ürünler arasında:
İşlenmiş etler,
Bisküvi ve paketli atıştırmalıklar,
Gazlı içecekler,
Dondurma ve kahvaltılık mısır gevrekleri yer alıyor.
Bu tür ürünlerin ortak özelliği, genellikle yüksek miktarda şeker, tuz ve doymuş yağ içermeleri.
Hangi Ülkeler Araştırmaya Dahil Edildi?
Çalışma, Avustralya, Brezilya, Kanada, Şili, Kolombiya, Meksika, İngiltere ve ABD olmak üzere sekiz ülkeyi kapsıyor. Araştırmacılar bu ülkelerdeki beslenme alışkanlıklarını ve ölüm oranlarına dair istatistikleri inceleyerek, modellemeler üzerinden bir bağlantı kurmaya çalıştı.
Özellikle İngiltere ve ABD'de kalori alımının %50'den fazlası aşırı işlenmiş gıdalardan geliyor. Bu ülkelerde erken ölümlerin yaklaşık %14'ünün bu durumla bağlantılı olabileceği ifade ediliyor.
Brezilya ve Kolombiya'da Risk Daha Düşük
Araştırmada dikkat çeken bir başka detay ise işlenmiş gıda tüketiminin daha az olduğu ülkelerde erken ölüm oranlarının da daha düşük olması. Kolombiya ve Brezilya’da bu oranın yaklaşık %4 civarında olduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar bu farkın hem kültürel beslenme alışkanlıklarından hem de ekonomik koşullardan kaynaklanabileceğini belirtiyor.
Bilim İnsanları Ne Diyor?
Dr. Eduardo Nilson gibi uzmanlar, bu gıdalarda kullanılan renklendirici, tatlandırıcı ve yapay aromaların sağlığı olumsuz etkileyebileceğini savunurken, bazı akademisyenler ise bu bulguların dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor. İstatistik profesörü Kevin McConway, çalışmanın varsayımlara dayalı olduğuna dikkat çekerek, “neyin neye sebep olduğunu tam olarak söylemek zor” değerlendirmesinde bulunuyor.
Bu bilgiler ışığında, uzmanlar hükümetlerin beslenme rehberlerini güncelleyerek toplumu bilinçlendirmesi ve aşırı işlenmiş gıda tüketimini azaltmaya teşvik etmesi gerektiğini vurguluyor.
Siz günlük yaşamınızda bu gıdalardan hangilerini daha sık tüketiyorsunuz?
