Newsweek kaynaklı habere göre Çin, Dünya’ya veri göndermeden işlem yapabilecek ilk yörünge üstü süper bilgisayar sistemini kurmak için düğmeye bastı. 14 Mayıs’ta Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’nden fırlatılan 12 uydu, “Yıldız Bilişim” (Star Computing) adlı yapay zekâ destekli dev uydu ağının temelini oluşturdu. Proje tamamlandığında sistem, 2.800 uydudan oluşacak.
Yörüngede Gerçek Zamanlı İşlem Yeteneği
Çin’in yeni sistemi, sıradan uydu ağlarının ötesine geçerek veriyi yörüngede işleyecek ve anlık kararlar alabilecek kapasiteye sahip olacak. Lazer bağlantılarla birbirine bağlı uydular, veri transferi için Dünya’ya ihtiyaç duymadan yapay zekâ destekli analizler gerçekleştirecek. Bu yetenek, özellikle askeri operasyonlar ve ticari analizler için çığır açıcı olarak değerlendiriliyor.
Isı Boşaltımı Uzaya, Karbon Ayak İzi Minimum
Harvard Üniversitesi’nden astrofizikçi Jonathan McDowell, uzaydaki işlem merkezlerinin çevresel avantajlarına dikkat çekerek, “Dünya’daki veri merkezlerine kıyasla çok daha düşük enerjiyle çalışabilirler. Isı doğrudan uzaya boşalır, karbon salınımı minimum seviyededir,” dedi.
Starlink’e Gerçek Bir Rakip Mi?
Her ne kadar Starlink ağı şu anda 6.750 uyduyla önde olsa da, Çin’in hedefi iletişim değil, işlem gücünü uzaya taşımak. Çin Bilim ve Teknoloji Bakanlığı, bu projeyi “yerden göğe yapay zekâ altyapısının başlangıcı” olarak tanımlıyor. Bu sistem, küresel bilişim yapısını merkezsizleştiren ilk örneklerden biri olabilir.
ABD ile Rekabet Uzaya Taşındı
Çin’in Latin Amerika ve Asya’daki uzay projeleri, ABD’yi endişelendirmeye başladı. ABD’li üst düzey bir general, Çin uydularına yakın seyreden Amerikan uydularının kaydedildiğini açıklayarak, bu rekabetin jeopolitik boyut kazandığını vurguladı. Uzayda konumlanan bu yapay zekâ sistemleri, sadece teknoloji değil, egemenlik alanı tartışmalarının da yeni cephesi olarak öne çıkıyor.
