Evrenin bilinen fizik kurallarına meydan okuyan çarpıcı bir keşfe daha imza atıldı. James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile yapılan gözlemler, beyaz cüce yıldız WD 1856+534’ün yörüngesinde dönen bir gezegenin varlığını ilk kez doğruladı.
Bu gezegen, bilim dünyasında “yasak bölge” olarak adlandırılan ve yıldız evrimlerinin gezegenleri yok ettiği alanın içinde bulunuyor. Yapılan tespit, gezegenlerin yaşam döngüsüyle ilgili bilinenleri sorgulatacak türden.
Yasak Bölgedeki Donmuş Dev: WD 1856+534b
Keşfedilen gezegen WD 1856+534b, yaklaşık 5.8 milyar yaşındaki beyaz cüce yıldız WD 1856+534’ün çevresinde dolanıyor. Bu sistem, 82 ışık yılı uzaklıkta, Ejderha (Draco) takımyıldızında yer alıyor.
Gezegen ilk olarak 2020 yılında NASA’nın TESS uydusu tarafından fark edilmişti ancak ne olduğu tam anlaşılamamıştı. JWST’nin MIRI cihazı sayesinde, bu cismin düşük kütleli bir yıldız değil, gerçekten bir gaz devi gezegen olduğu kesinleşti.
Yıldız Evrimi Bu Kez Engelleyemedi
Normalde Güneş benzeri yıldızlar, ömürlerinin sonunda kırmızı dev evresine geçip çevrelerindeki gezegenleri yok ederler. Bu nedenle, yıldızın yakın çevresi “yasak bölge” olarak adlandırılır.
Ancak WD 1856+534b bu bölgenin içinde yer almasına rağmen hayatta kalmayı başarmış.
Bilim insanlarına göre gezegen, önceden daha dış bir yörüngede bulunuyordu. Yıldızın beyaz cüceye dönüşümünün ardından, başka bir gezegen ya da yıldızın kütleçekim etkisiyle iç bölgelere göç etti.
Gezegenin Sıcaklığı Şaşırtıcı Düşüklükte
James Webb’in yaptığı ölçümler, bu dev gezegenin yüzey sıcaklığının sadece -125°F (yaklaşık -87°C) olduğunu gösterdi.
Bu değer, onu doğrudan ışığı tespit edilmiş en soğuk öte gezegenlerden biri yapıyor. Gezegenin bu kadar düşük sıcaklıkta olması, yıldızdan gelen enerjiden neredeyse hiç faydalanmadığını ve sistemin geçmişte çok farklı koşullara sahip olduğunu kanıtlıyor.
Gezegenlerin Hayatta Kalma Modelleri Değişiyor
Bu olağanüstü keşif, gezegen sistemlerinin yıldız evrimi sonrası kaderine dair bildiklerimizi yeniden sorgulamamıza neden olabilir.
“Yasak bölge içi göç” olarak adlandırılan bu süreç, evrendeki gezegen oluşumu ve dinamiklerini anlamak açısından devrim niteliğinde.
